Don, bahçe bitkilerinden, tarla bitkilerine kadar, Çukurovalı üreticinin kabusu oldu.
Ürünlerde %70-80 kayıp yaşandı. Mart ayında yaşanan don olayının, özellikle narenciyede limon çeşitlerini etkiledi. Bazı bölgelerde çiftçiler, yılların emeğiyle kurdukları bahçelerini sökmek zorunda kaldı.
Çukurova, bereketli toprakların adıdır. Çukurova, beyaz altın pamuğun anavatanıdır. Ama son yıllarda Çukurova’da tarımsal ürün çeşitlendi.
Türkiye’nin en erkenci sebze ve meyvesinin yetiştiği Çukurova’da, iklimle birlikte ürün çeşitliliği de değişti. Bir zamanlar pamuk ve buğday diyarı olan Çukurova, narenciye ve tropik meyvelerle ekonomiye katkı sunmaya devam ediyor.
Ülkemizde toplam narenciyenin, yüzde 72’si Çukurova’da, yüzde 17’si Antalya civarında, yüzde 4’ü İzmir çevresinde yetiştirilir. Dünyada yılda 12 milyon ton narenciye ticareti yapılmaktadır.
Narenciyenin önemli bir gelir kaynağı olması, narenciye alanlarının genişlemesine yol açtı. Özellikle Çukurova, pamuktan sonra narenciye üretiminde de öncü durumunda. Binlerce dönüm arazi narenciye bahçesine dönüştü..
Narenciye üreticisinin kabusu ise hiç kuşkusuz “DON”oldu. Özellikle 2022 yılının Ocak ve Mart aylarında Çukurova’da yaşanan don olayı afete dönüştü. Don’dan dolayı bahçe bitkilerinden tarla bitkilerine kadar birçok üründe kayıplar yaşandı. Birçok bahçede dondan etkilenen ağaçlar sökülmek durumunda kaldı. Bu durum üreticide çok büyük zarara yol açtı.
Üreticiler, meyve ağaçlarındaki hasar nedeniyle ekonomik anlamda ciddi bir darbe alırken, don afetinin zamanlaması nedeniyle sigortadan da faydalanamıyor. Üretici sigorta yaptırmış olsa bile TARSİM bunu kapsamıyor, belirli bir oranda çiçeğin açmasını öngörüyor. Yani sigortası olan insanlar da bundan faydalanamıyor.
Türkiye tarımının dinamosu olan ve birçok tarım ürünün yetiştirildiği Çukurova’da yaşanan don afetinin faturası çok ağır oldu. Narenciye ağaçları ağırlıklı olmak üzere, patates, mısır, buğday ve sert çekirdekli meyve ağaçları ciddi zararlar gördü. Türkiye’nin en sıcak bölgelerinden biri olan Çukurova’da böylesine bir don olayını ilk defa yaşayan üreticiler ne yapacağını şaşırdı.
Zirai don;
- Hafif don 0 ila -2.2 °C
- Orta kuvvette don -2.2 ila -4.4 °C
- Kuvvetli don -4.4 °C’den daha düşük, şeklinde sınıflandırılır.
ZİRAİ DON ÖNLEMLERİ
Zirai don olaylarından korunmak için iki yöntem vardır. Bu yöntemler aktif ve pasif yöntemlerdir.
Pasif yöntemlerde dikkat edilmesi gerekenler; yer seçimi, bitki seçimi ve üretimidir.
Aktif yöntemler arasında dikkat edilmesi gerekenler ise; atmosfere giden radyasyonun durdurulması (suni sis), ısı yalıtımı, havanın karıştırılması, direkt hava ve bitki ısıtması, su uygulaması, toprak işleme ve idaresi, kumlama, çiçeklenmeyi geciktirme, zorlanmış hasat gibi konulara dikkate alınmalıdır.
İklim koşullarının değişkenlik gösterdiği Çukurova’da, üreticilerin de bu değişken iklim koşullarını dikkate alması gerekir. Geçen dönem hazırlıksız yakalanan Çukurovalı üreticiler, bu dönem yaşanabilecek bir afete karşı hazır olmalıdır.
Haber:adanagözcü
