Yeryüzündeki hiçbir dil küçümsenemez. Ancak tarihin hiçbir döneminde özgün bir dil olamayan Kürtçenin sözvarlığının %99’u Türkçe, Arapça ve Farsça sözcüklerden oluşmaktadır. Kalan %1’lik bölümdeki sözcükler bile Ermenice, Keldanice, Süryanice gibi dillere aittir. Kürtçe teknik olarak eğitim için yeterli bir dil değildir.
İsot Türkçe Bir Sözcük
Türkiye’de birçok kişinin Kürtçe zannettiği İSOT Türkçe bir sözcüktür.
Türkçeye Eski Hintçeden giren BİBER sözcüğüne karşılık olarak Türkler, sıcak ot anlamına gelen ISSI OT tamlamasını türetmişler ve sözcük 15.yüzyıldan beri metinlerde İSOT biçiminde yer almaktadır. Bugün, İsot, isdot, isdotu, ishot, isiot, isoduni, isotu, ostot gibi değişkeleriyle Bilecik, Tokat, Ordu, Elâzığ, Malatya, Ankara, Adana, İzmir, Çankırı, Çorum, Amasya, Diyarbakır, Sivas, Samsun, Şanlıurfa yörelerinde, biberin değişik türlerini anlatmak için kullanılmaktadır.
Norşin Sözcüğü de Kürtçe Değil Ermenice
Son yıllarda, Anadilde Eğitim propaganda ve baskıları sonucunda birçok yerleşim yerinin Türkçe olan adları değiştirilerek, güya Kürtçe yapılmıştır. Ancak bu konuda bile, Kürtçenin kendine özgü bir sözvarlığının olmadığı görülmektedir. Çünkü verilen
yeni yer adlarının hemen hemen tamamı Kürtçe değil, Rumca, Ermenice, Keldanice, Süryanice, Aramice ya da Farsçadır. Örneğin, Bitlis’in GÜROYMAK ilçesine verilen NORŞİN adı. Ermenice YENİ anlamına gelen NOR ile KÖY anlamına gelen ŞİN ya da ŞEN sözcüklerinin birleştirilmesiyle oluşmuş ve YENİKÖY anlamına gelmektedir.
Alman dilbilimci Fritz’in hazırladığı ve Rusya St. Petersburg Akademisi tarafından yayınlanan Kürtçe-Almanca-Farsça sözlüğünden derlenen 8.078 sözcüğün;
3 080 tanesi..…Türkçe ve Eski Türkmence
2 000 tanesi…..Arapça
1 030 tanesi……Yeni Farsça
1 240 tanesi……Zend(Eski Farsça)
370 tanesi.….Pehlevi (Eski İran dili)
220 tanesi…..Ermenice
108 tanesi……Keldanice
30 tanesi……Asıl Kürtçedir
Türkiye’de yaşayan Kürt kökenli yurttaşlarımız bile aynı dili konuşmamaktadır. Ağrı’da konuşulan Kürtçe ile Diyarbakır’daki Kürtçe aynı değildir. Aynı şekilde, Türkiye’deki Kürtçe ile Kuzey Irak’taki Kürtçe de çok farklıdır. Türkiye’de Kurmançca, Kuzey Irak’ta ise Soranice ve Goranice konuşulmaktadır. Nitekim Türk halk müziği sanatçımız İbrahim Tatlıses, Irak’a gittiğinde ev sahibi Sadi Ahmet Pira ile çevirmen aracılığıyla anlaşabilmiştir. Çünkü İbrahim Tatlıses Kurmançca, Sadi Ahmet Pira ise Soranice biliyordu.
Fuat DUYMAZ
Dil Giderse Ne Devlet Kalır Ne Millet– Kamer Yayınları 2.Baskı– sf 163
